ΟΙ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ 1-8 Μαρτίου 2020: Η ΒΟΥΛΗ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ «ΔΙΝΗ» ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΥ ΕΝΩ ΞΕΚΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ COVID 19
Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Η πανδημία του Covid 19 αρχίζει σταδιακά να γίνεται το κυρίαρχο ζήτημα στην πολιτική ζωή – Την Βουλή απασχολεί ακόμη το προσφυγικό ζήτημα – Η κυβέρνηση πάντως αρνείται να απαντήσει επισήμως αν ό ιός μεταδίδεται με το εκκλησιαστικό μυστήριο της Θείας Κοινωνίας.
Την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, παρά το γεγονός ότι η πανδημία έχει «αγγίξει» και την Ελλάδα -μια και τα πρώτα μέτρα αναστολής δημόσιων εκδηλώσεων λαμβάνονται στις 27 Φεβρουαρίου- το κοινοβούλιο δεν έχει ακόμη τεθεί σε καθεστώς ειδικών μέτρων προστασίας από τον Covid 19. Ούτε στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες η πανδημία είναι ακόμη το κυρίαρχο ζήτημα. Να θυμίσουμε ότι σε σημαντικό αριθμό κρουσμάτων, 89 τον αριθμό, η Ελλάδα κατέγραψε στις 10 Μαρτίου. Έως τότε το ζήτημα αντιμετωπίζεται ως θέμα τοπικού χαρακτήρα. Μόλις στις 8 Μαρτίου άλλωστε εκδίδονται οι πρώτες γενικευμένες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που οδηγούν στο κλείσιμο των σχολικών μονάδων αλλά και στην αναστολή των αθλητικών εκδηλώσεων.
Προσφυγικό
Την 1η εβδομάδα του Μαρτίου, το Ελληνικό Κοινοβούλιο έχει κυρίως αναλωθεί στην ανάλυση και εκτίμηση των γεγονότων που έχουν προηγηθεί στον Έβρο σχετικά με το προσφυγικό ζήτημα στα τέλη Φεβρουαρίου. Είναι η περίοδος όπου η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι στα σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας, καταγράφεται η «ασύμμετρη απειλή προσφύγων που πραγματοποιούν οργανωμένες προσπάθειες εισόδου στην χώρα, καθοδηγούμενες από την Τουρκία. Με αυτό το σκεπτικό έχει ήδη αναστείλει την πολιτική ασύλου. Το προσφυγικό λοιπόν ζήτημα είναι αυτό που κυριαρχεί στις πολιτικές διεργασίες που καταγράφονται στην Βουλή.
Έτσι λοιπόν ενώ συζητείται στην Βουλή νομοσχέδιο ήσσονος σημασίας, που αφορά ζητήματα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ο αρμόδιος υπουργός Μάκης Βορίδης, που ανήκει στην λεγόμενη «σκληρή πτέρυγα» του κυβερνώντος κόμματος, της Νέας Δημοκρατίας, αξιοποιεί την ευκαιρία να ασκήσει κριτική για την στάση των κομμάτων της αριστεράς. Αιτία η αμφισβήτηση του κεντρικού αφηγήματος της κυβέρνησης περί «εισβολής στα σύνορα». Ο Μάκης Βορίδης δηλώνει απευθυνόμενος προς τον ΣΥΡΙΖΑ πως «θα προσέρχεστε σε αυτή τη συζήτηση με πλήρη την αίσθηση του τι έχετε κάνει εσείς, δηλαδή ανοιχτά και διάτρητα σύνορα. Η λογική του ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια ήταν η εξής: είναι πρόσφυγες, έχουν δικαιώματα είτε είναι 10.000 είτε 30.000, είτε τους εργαλειοποιεί είτε όχι ο Ερτογάν, εμείς πρέπει να τους δεχτούμε να τους διαχειριστούμε και να ζήσουμε μαζί. Αυτή ήταν η λογική του ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο εξάμηνο του 2015 που πέρασαν οι 800.000 και απομονωθήκαμε από την Ευρώπη. Αυτή ήταν και η δική σας λογική στα 4,5 χρόνια». Παρόλα αυτά αναγνωρίζει στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ότι αποδέχθηκε την φύλαξη των συνόρων. Σχολιάζοντας έτσι δημόσια τοποθέτηση του προέδρου του κόμματος Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος σε τηλεοπτική του συνέντευξη, έχει δηλώσει πως η φύλαξη των συνόρων είναι «αυτονόητη» για οποιαδήποτε κυβέρνηση.
Στο ίδιο νομοσχέδιο παρεμβαίνει και η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Ζητά την σύγκλιση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προκειμένου να τεθεί το ζήτημα της κατάστασης των συνόρων στον Έβρο. Επίσης ζητά «συγκεκριμένες δεσμεύσεις της Ευρώπης για την ενίσχυση της Frontex με μέσα και προσωπικό, για να διαδραματίσει τον ρόλο της ως αποτρεπτική δύναμη». Παράλληλα θέτει το θέμα της επαναδιαπραγμάτευσης του κανονισμού του Δουβλίνου καθώς και την παρουσία της Ελλάδας διπλωματικά, σε όποιες τυχόν συναντήσεις και συνομιλίες υπάρξουν μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την ίδια εβδομάδα πραγματοποιείται στο Κοινοβούλιο η κοινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και της Πολιτικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ. Κίνηση που συνιστά επίσης μία παρέμβαση στο ζήτημα του προσφυγικού. Η αξιωματική αντιπολίτευση ζητά από την κυβέρνηση να ασκήσει πιέσεις στην Άγκυρα «ώστε να αναλάβει άμεσα τις ευθύνες της, αποφασίζοντας κυρώσεις κατά της Τουρκίας αν δεν επανέλθει άμεσα στην εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας». Θέτει θέμα άμεσης εκπόνησης προγράμματος μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπως και πρόγραμμα επανεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία απευθείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά να παρθούν πίσω οι αποφάσεις για την δημιουργία κλειστών κέντρων για πρόσφυγες στα νησιά και να αρθεί η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που είχε θεσπιστεί ήδη από τις 5 Μαρτίου για την αναστολή του δικαιώματος υποβολής αιτήματος ασύλου από πρόσφυγες.
Από την πλευρά της κυβέρνησης όχι μόνον δεν γίνονται αποδεκτές τέτοιου είδους προτάσεις αλλά ψηφίζεται τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών, την οποία εισηγείται ο υπουργός Παναγιώτης Θεωδορικάκος με την οποία αίρεται η δυνατότητα προσφύγων να διεκδικήσουν την ελληνική ιθαγένεια μετά από τρία χρόνια παραμονής στην Ελλάδα. Στην εισηγητική έκθεση της τροπολογίας σημειώνεται χαρακτηριστικά πως «με βάση τα δεδομένα της κοινής πείρας, εκτιμάται ότι τα τρία έτη δεν είναι επαρκή για την ενσωμάτωση των πληθυσμών αυτών στην χώρα και ως εκ τούτου προτείνεται να ενταχθούν στην γενική κατηγορία των αιτούντων για ελληνική ιθαγένεια για τους οποίους προβλέπεται ως χρονική προϋπόθεση πριν την υποβολή της αίτησης τα 7 έτη». Ο υπουργός Εσωτερικών συνδέει ευθέως αυτή την νομοθετική πρωτοβουλία με τις εξελίξεις που υπήρξαν στον Έβρο. Όπως σημειώνει μιλώντας στο κοινοβούλιο «δεν μπορεί η Ελλάδα, ειδικά στις μέρες μας και ειδικά σε αυτή την εποχή που έχει εργαλειοποιηθεί το προσφυγικό πρόβλημα από την πλευρά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και της Ε.Ε. συνολικά, να αποτελεί έναν ελκυστικό προορισμό για ανθρώπους οι οποίοι μπαίνουν παρανόμως στη χώρα και είναι προφανές ότι δεν υπάγονται καν στην κατηγορία των προσφύγων».
Οι πρωτοβουλίες της κυβερνητικής πλευράς σε επίπεδο κοινοβουλίου ολοκληρώνονται με την επιστολή ενημέρωσης που απευθύνει ο Πρόεδρος της Βουλής, Κώστας Τασούλας, στους ομολόγους του των ευρωπαϊκών κοινοβουλίων. Αντικείμενο της η παράθεση της κυβερνητικής θέσεις για το προσφυγικό ζήτημα, ως τμήμα των διενέξεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Σημειώνει μεταξύ άλλων πως «η Τουρκία κάνει πράξη την απειλή της και επιχειρεί να στείλει δεκάδες χιλιάδες κατατρεγμένους ανθρώπους παρανόμως στην Ελλάδα, ζητώντας ανταλλάγματα».
Εκκλησία
Όπως προαναφέραμε, την εβδομάδα αυτή το ζήτημα της πανδημίας του Covid 19 δεν κυριαρχεί στην κοινοβουλευτική συζήτηση. Αντιθέτως οι πρώτες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδίδονται, συναντούν την συναίνεση των κομμάτων και δεν αμφισβητούνται με οποιονδήποτε κοινοβουλευτικό τρόπο. Μόνη εξαίρεση η αναφορά που κάνει ο υφυπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης απαντώντας σε ερώτηση στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Καταγράφει την μείωση της προσέλευσης στα νοσοκομεία εθελοντών αιμοδοτών τονίζοντας ότι η κυβέρνηση παρακολουθεί τα τεκταινόμενα και εφαρμόζει μέτρα ασφάλειας. Πάντως αρνείται να απαντήσει το ερώτημα που τίθεται από την αντιπολίτευση σχετικά με το αν ο Covid 19 μεταδίδεται μέσω του εκκλησιαστικού μυστηρίου της Θείας Μετάληψης. Την περίοδο εκείνη στην επικαιρότητα υπάρχει έντονη δημόσια διαμάχη σχετικά με το αν πρέπει η όχι να σταματήσει η διενέργεια τελετών στις εκκλησίες της χώρας. Συνθήκη που φαίνεται να δημιουργεί διαφωνίες στο εσωτερικό της κυβέρνησης, αν και αργότερα τελικά οι Ναοί εντάχθηκαν στα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Το γυναικείο ζήτημα
Τέλος με αφορμή την 8η Μάρτη, ως Ημέρα της Γυναίκας, στα αξιοσημείωτα πρέπει να καταγραφεί η δήλωση που έκανε στο κοινοβούλιο, η Αντιπρόεδρος της Βουλής, Σοφία Σακοράφα σύμφωνα με την οποία «στον αριθμό των υπαλλήλων του Κοινοβουλίου το 58% είναι γυναίκες και 42% είναι άνδρες, και στους υπαλλήλους σε θέση ευθύνης το 45% είναι γυναίκες και το 55% είναι άντρες». Καταγράφοντας έτσι το έμφυλο ζήτημα και στην δομή του κοινοβουλίου.
