Εξαιτίας της μετατόπισης των οδών διαφυγής στη Μεσόγειο, η Ελλάδα είναι σήμερα μια από τις σημαντικότερες χώρες διέλευσης για τους μετανάστες και πρόσφυγες που κατευθύνονται προς την ΕΕ. Ο αριθμός των μεταναστών και προσφύγων χωρίς χαρτιά στην Ελλάδα είναι πάρα πολύ μεγάλος. Η κατάστασή τους όμως είναι απελπιστική: Τα σφάλματα της ελληνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο οδήγησαν τα τελευταία χρόνια σε απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης τόσο στις πόλεις, όσο και στα εντελώς υπερπλήρη κέντρα κράτησης μεταναστών.
Η εξέλιξη αυτή επιδεινώνεται λόγω των συνεπειών της ύφεσης και της αυστηρής πολιτικής λιτότητας στην Ελλάδα. Η αυξανόμενη φτώχεια και η υψηλή ανεργία οδήγησαν από πέρυσι σε ραγδαία αύξηση της βίας σε βάρος μεταναστών. Η κυβέρνηση εκφράζει την πρόθεση δημιουργίας έως και 30 νέων κέντρων κράτησης μεταναστών, ενώ η αστυνομία διεξάγει επανειλημμένα επιχειρήσεις σύλληψης παράνομων μεταναστών. Μόνο στην επιχείρηση Ξένιος Ζευς από τις αρχές Αυγούστου, αστυνομικοί συνέλαβαν συνολικά 3.000 μετανάστες και πρόσφυγες χωρίς χαρτιά. Σε αυτό τους παρότρυναν εμπρηστικές δηλώσεις από τις τάξεις του νεοφασιστικού κόμματος Χρυσή Αυγή, που από εφέτος εκπροσωπείται με 7% των ψήφων στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Πίσω από αυτήν τη δραματική εξέλιξη βρίσκονται αποφάσεις της ΕΕ και των μεγαλύτερων κρατών μελών της, με πρώτη τη Γερμανία: Ακριβώς όπως αυτό το διάστημα οι Βρυξέλλες αποφασίζουν για την οικονομική βιωσιμότητα της Ελλάδας, η εξέλιξη της ελληνικής πολιτικής για τη μετανάστευση εξαρτάται τελικά από το εάν οι χώρες που δεν έχουν μεγάλο μερίδιο στα εξωτερικά σύνορα θα δεχτούν μια δίκαιη κατανομή των προσφύγων στην ΕΕ. Ωστόσο, οι μέχρι τώρα προσπάθειες για ένα ευρωπαϊκό καθεστώς για τους πρόσφυγες στο πλαίσιο του επονομαζόμενου κανονισμού του Δουβλίνου δεν αφήνουν σχεδόν καμιά ελπίδα για κάτι τέτοιο.
Το συγκεκριμένο πεδίο εντάσεων της ευρωπαϊκής, ελληνικής και γερμανικής πολιτικής για τη μετανάστευση βρίσκεται στο επίκεντρο του διαλόγου για την «Ευρωπαϊκή και ελληνική πολιτική για τη μετανάστευση σε καιρούς κρίσης». Σκοπός του σεμιναρίου είναι να δοθεί σε γερμανούς και έλληνες εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, πολιτικούς και δημοσιογράφους η ευκαιρία να ανταλλάξουν γνώσεις για τη σημερινή κατάσταση των μεταναστών στην Ελλάδα και να τις εντάξουν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αντίδρασης κατά της μετανάστευσης. Επιπλέον, το σεμινάριο θα εξυπηρετήσει τη δικτύωση ελλήνων και γερμανών ακτιβιστών και θα δώσει τη δυνατότητα ανταλλαγής απόψεων για το ερώτημα πώς μπορεί να γίνει κινητοποίηση σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο υπέρ μιας διαφορετικής πολιτικής για τη μετανάστευση.