ΟΙ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ – 4 έως 10 Μαΐου: ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Η ρύθμιση του υπουργείου Παιδείας, προκαλεί την έντονη αντίδραση των συνδικάτων των εκπαιδευτικών – Κατατίθεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης, όπου με πολιτική δήλωση από την πλευρά της κυβέρνησης το προσφυγικό αναγορεύεται σε θέμα εθνικής ασφάλειας.
Την εβδομάδα ανάμεσα στις 4 – 10 Μαΐου, αν και είχε εγκαταλειφθεί η κοινοβουλευτική πρακτική κατάθεσης Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου, δεν έλειψαν οι αιφνιδιαστικές όσο και σημαντικές διατάξεις. Σε νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου κατατέθηκε και ψηφίστηκε την ίδια ημέρα, τροπολογία του υπουργείου Παιδείας που αφορούσε την δημιουργία θεσμικού πλαισίου για την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Αξιοποιήθηκαν δηλαδή οι διατάξεις του κανονισμού της Βουλής που δίνουν την δυνατότητα σε μέλος του υπουργικού Συμβουλίου (στην προκειμένη της υπουργού Παιδείας, Νίκης Κεραμέως) να καταθέσει νομοθετική ρύθμιση σε οποιαδήποτε φάση της νομοθετικής διαδικασίας. Η τροπολογία κατατέθηκε συζητήθηκε και τελικά ψηφίστηκε αποκλειστικά από τους βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Η τροπολογία του υπουργείου Παιδείας
Η τροπολογία προκάλεσε στην συνέχεια τις έντονες αντιδράσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας. Κυρίως των συνδικαλιστικών οργάνων των καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης καθώς και την άμεση αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της τροπολογίας, σε περιπτώσεις επιδημιών και άλλες περιπτώσεις δίνεται η δυνατότητα της τοποθέτησης κάμερας στις σχολικές τάξεις. Αυτό συμβαίνει προκειμένου να είναι δυνατή η παρακολούθηση του μαθήματος και από τους μαθητές οι οποίοι δεν μπορούν προσέλθουν στην σχολική αίθουσα,. Σύμφωνα με τα όσα ισχυρίστηκε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως οι κάμερες που θα τοποθετηθούν στις σχολικές τάξεις δεν θα καταγράφουν το διδασκόμενο μάθημα, αλλά θα αξιοποιούνται για την «ζωντανή μετάδοση» (livestreaming).
Όσον αφορά την διατύπωση της τροπολογίας, αξίζει να επισημανθεί ότι δεν γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στον χρόνο που μπορεί να εφαρμοστεί, με ημερομηνίες. Απλώς επισημαίνονταν ότι η καταγραφή και μετάδοση του μαθήματος μπορεί να γίνει «μόνο σε περίπτωση επιδημικών νόσων». Η αόριστη διατύπωση προκάλεσε αντιδράσεις, αφού ως «περίοδος επιδημικών νόσων» μπορούν να χαρακτηριστούν μεγάλα χρονικά διαστήματα και είναι δυνατόν να μην αφορούν μόνον την επιδημία του Covid 19. Μάλιστα η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως σημείωσε ότι «προβλέπουμε και τη δυνατότητα στην περίπτωση που έχουμε ξανά έκτακτο ή απρόβλεπτο γεγονός, όπως λόγου χάρη, αναστολή λειτουργίας κάποιου σχολείου λόγω φυσικής καταστροφής, λόγω φυσικού φαινομένου, όπως σεισμού, φωτιάς, αποκλεισμού από τα χιόνια, να μπορεί να γίνεται συνολικά η εξ αποστάσεως εκπαίδευση για όσο χρόνο διαρκεί, για παράδειγμα, αυτή η αναστολή λειτουργίας». Διευρύνοντας έτσι ακόμη περισσότερο το πεδίο εφαρμογής της διάταξης. Έστω και με τοπικό χαρακτήρα.
Επίσης στο άρθρο 1 της τροπολογίας γίνεται αναφορά στην «χρήση μέσων τεχνολογίας» χωρίς να προσδιορίζονται ποια είναι αυτά. Παράλληλα στο άρθρο 2 της τροπολογίας υπάρχει αναφορά σε δεδομένα που τυχόν να παραχθούν, δίχως να προσδιορίζεται το είδος των δεδομένων αυτών, ούτε ο τρόπος τήρησης των προδιαγραφών ασφαλείας. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι πλατφόρμα που χρησιμοποιεί το υπουργείο Παιδείας δεν αποτελεί δημόσια υπηρεσία, αλλά προέρχεται από ιδιώτη εταιρία.
Όμως οι σημαντικότερες ενστάσεις της αντιπολίτευσης και των συνδικαλιστικών οργανώσεων εκφράστηκαν για την ουσία της τροπολογίας: Δηλαδή την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων τόσο του εκπαιδευτικού προσωπικού όσο και των μαθητών χωρίς την συναίνεσή τους. Αυτά ενώ υφίσταται σαφέστατη νομοθεσία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανάλογες προβλέψεις υπάρχουν και στο Σύνταγμα της Ελλάδας.
Ένα από τα στοιχεία που αποτέλεσαν σημείο αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση ήταν ο ισχυρισμός της Πολιτείας ότι η νομοθετική ρύθμιση κατατέθηκε μετά από διαβούλευση που υπήρξε ανάμεσα στο υπουργείο Παιδείας και την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Δηλαδή την ανεξάρτητη αρχή, η οποία ορίζεται με διακομματική συναίνεση του Κοινοβουλίου και έχει ως αντικείμενο την επίβλεψη της ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσίας για ζητήματα που σχετίζονται με τα προσωπικά δεδομένα.
Παρόλα αυτά στο κοινοβούλιο δεν κατατέθηκε κάποια γραπτή έκθεση η πόρισμα της Αρχής Προστασίας Προσωπικών δεδομένων που να επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό. Μάλιστα αξίζει να σημειωθεί ότι η τροπολογία κατατέθηκε χωρίς να προηγηθεί διάλογος με τους ενδιαφερόμενους φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας ούτε και να γίνει συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Επίσης σε άλλο τμήμα της τροπολογίας προβλέπονταν οι δυνατότητα χορήγησης άδειας ειδικού σκοπού, για λόγους που σχετίζονται με τον Covid 19 στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης. Η ρύθμιση αυτή επανέφερε την συζήτηση για την δυνατότητα των σχολικών μονάδων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να λειτουργήσουν σε συνθήκες πανδημίας. Από την πλευρά της αντιπολίτευσης επισημάνθηκε η ανεπάρκεια τόσο σε προσωπικό όσο και σε κτιριακές υποδομές, όπως και υποδομές προστασίας της δημόσιας υγείας.
Μεταναστευτικό
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη τροπολογία κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης που τιτλοφορήθηκε «Βελτίωση της Μεταναστευτικής Νομοθεσίας». Αν και το συγκεκριμένο νομοθέτημα δεν φέρεται να έχει άμεση σχέση με την τον Covid 19, αλλά να ρυθμίζει ζητήματα που σχετίζονται με την οργάνωση του υπουργείου, κατά την διάρκεια της συζήτησής του η υπόθεση του προσφυγικού συσχετίστηκε με την πανδημία. Αυτό συνέβη με μία πολιτική δήλωση του Αναπληρωτή Υπουργού Μετανάστευσης και ασύλου, Γιώργου Κουμουτσάκου, η οποία αναγόρευσε το προσφυγικό σε ζήτημα Εθνικής Ασφάλειας. Μάλιστα σε αυτή την αντίληψη βασίστηκε και άρθρο του νομοσχεδίου που προβλέπει εφεξής την ύπαρξη απορρήτων κονδυλίων στο υπουργείο Μετανάστευσης.
Σύμφωνα με την δήλωση του αναπληρωτή υπουργού, η υπόθεση του προσφυγικού ως τμήμα των προβλημάτων στις διεθνείς σχέσεις, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αναμένεται να επανέλθει μετά την λήξη της πανδημίας. Όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο Γιώργος Κουμουτσάκος: «Σήμερα είμαστε σε μία άλλη κατάσταση ύφεσης, ηρεμίας. Επιτρέπει, όμως, αυτό εφησυχασμό; Κάθε άλλο. Γιατί τόσο οι δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων, αλλά και οι πληροφορίες σε ανοιχτές πηγές που υπάρχουν για μετακινήσεις μεταναστών από περιοχές βαθύτερα στην Τουρκία προς τα δυτικά της σύνορα, είναι υπαρκτές. Υπάρχει σήμερα αναφορά σε μία έκθεση της FRONTEX που προβλέπει ή εν πάση περιπτώσει εκτιμά ότι μετά τον συναγερμό της πανδημίας θα υπάρξει μία νέα προσπάθεια από πλευράς Τουρκίας να υπάρξουν νέες μεταναστευτικές ροές. Και ο καιρός των επομένων μηνών είναι ένας πρόσθετος παράγων που μπορεί να βοηθήσει. Επομένως, δεν δικαιολογείται κανενός είδους εφησυχασμός».
Η πολιτική σημασία της συγκεκριμένης δήλωσης έγκειται στην διατήρηση της ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού να υλοποιήσει την πολιτική των «push backs» στο προσφυγικό ζήτημα. Συνδυάζεται μάλιστα με τις αλλαγές που έχουν ήδη επέλθει στο νομοθετικό πλαίσιο για τις αλλαγές στις διαδικασίες χορήγησης ασύλου, όπως και συνολικά την αλλαγή του «δόγματος» αντιμετώπισης των μεταναστευτικών ροών.
