header-image

Μαρία Γιαννακάκη, μέλος της ΚΟ της ΔημΑρ

 

Περίληψη εισήγησης

Η μετανάστευση είναι φαινόμενο σύμφυτο με την ιστορία του ανθρώπου.

Εκλαμβάνεται ως πρόβλημα τους 3 τελευταίους αιώνες που τα έθνη κράτη στηρίχτηκαν πάνω στην Αρχή της καθαρότητας: Κάθε χώρα πολύ διστακτική να παραχωρήσει την ιδιότητα του πολίτη  στον «ξένο» (Βλάχος «Καθημερινή» 1927 για παραχώρηση ιθαγένειας στους Μικρασιάτες). Όποτε διευρύνεται η πολιτική κοινότητα (Εβραίοι, γυναίκες κλπ), υπάρχουν μερίδες που αντιδρούν στο άνοιγμα αυτό. Το πρόσωπο του Άλλου αλλάζει κατά περίσταση και ιστορική συγκυρία.

Συχνά η έννοια του μετανάστη συγχέεται με αυτή του πρόσφυγα.

Μεταναστευτική πολιτική, όπως και άλλα ευαίσθητα πεδία-μειονότητες/Ρομά κλπ-πεδία δοκιμασίας και «εξετάσεων» για την Αριστερά.

Στην Ελλάδα η μετανάστευση μέχρι το 1989 ήταν εντελώς περιφερειακό φαινόμενο. Απογραφή 1981, στηριζόταν κυρίως σε διακρατικές συμφωνίες, και αφορούσαν πολύ συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες (7ετία με Πακιστάν για εργαζόμενους στα ναυπηγεία).

Μετά το 1991, η Ελλάδα εντελώς ανέτοιμη κοινωνικά και νομοθετικά να υποδεχθεί μεταναστευτικά κύματα.

Καθορίζεται νομοθετικά το καθεστώς του ομογενούς.

Μία πρώτη προσπάθεια γίνεται το 1998, με νόμο που κυρίως στοχεύει στην καταγραφή των μεταναστών.

Πληθώρα άρθρων που αφορούν στη μετανάστευση διάσπαρτα σε Νόμους της εποχής που αντικατοπτρίζουν τη σκέψη του νομοθέτη «Οι μετανάστες έχουν έρθει να δουλέψουν κάποια χρόνια και μετά θα φύγουν για την πατρίδα τους».

Ν.2910/2001:

1. Μεταβατικές διατάξεις του νόμου που προέβλεπαν τη δυνατότητα της νομιμοποίησης των ευρισκόμενων στην ελληνική επικράτεια.

2. Αναγνωρίζει το πρόβλημα.

Νόμος για την ιθαγένεια 2010:

Επιχειρεί να αλλάξει τα πληθυσμιακά δεδομένα της ελληνικής πολιτικής κοινότητας (συμπερίληψη ενός μείζονος αριθμού του μεταναστευτικού πληθυσμού στην ελληνική πολιτική κοινότητα) – Θετικά και αρνητικά Νόμου – Προτάσεις για περαιτέρω βελτιώσεις:

√ Δίκαιο αίματος υπάρχει σε όλα τα κράτη. Αυτό που σηματοδοτεί την προοδευτικότητα είναι το μείγμα του με το δίκαιο του εδάφους, τις Αρχές του ανθρωπισμού και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

√ Απονομή υπηκοότητας στην Ευρώπη (παραδείγματα Γαλλίας, Γερμανίας, Μ. Βρετανίας)

√ Δεν φτάνει μόνο η υπηκοότητα για την ένταξη (στα γκέτο των γαλλικών προαστίων Γάλλοι πολίτες, όπως και οι υπεύθυνοι για τα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Λονδίνο)

√ Παλιές και νέες κατηγορίες, παλιοί και νέοι αποκλεισμοί