Η ρωσική εισβολή σε μεγάλα τμήματα της Ουκρανίας όχι μόνο σηματοδοτεί τη θλιβερή κλιμάκωση του τέλους κάθε προσπάθειας για ειρηνευτική πολιτική στην Ανατολική Ευρώπη από τη δεκαετία του ’90, αλλά φέρνει και τις αριστερές δυνάμεις σε όλο τον κόσμο αντιμέτωπες με μια σοβαρή πρόκληση. Όσο σημαντικό κι αν είναι να συμμορφωνόμαστε με τις θεμελιώδεις αξίες της αριστερής πολιτικής, κάνοντας έκκληση για διπλωματία αντί για πόλεμο και εντάσσοντας τη Ρωσία σε μια νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η σημερινή ρωσική κυβέρνηση δεν έχει καμία σχέση με τις αξίες αυτές. Μόνο να καταδικάσουμε και να απορρίψουμε μπορούμε τον πόλεμο ενάντια στην Ουκρανία με όλες τις συνέπειές του.
Οι εικόνες που φτάνουν σε εμάς είναι σοκαριστικές. Ακούμε αναφορές για νεκρούς και τραυματίες. Έχει ξεκινήσει η υπερσυσσώρευση αγαθών από κάποιους, ενώ πολλοί προσπαθούν να εγκαταλείψουν τις μητροπόλεις για επαρχιακές περιοχές – όταν δεν πάνε σε γειτονικές χώρες. Αυτός που υποφέρει από τις εχθροπραξίες είναι ο ουκρανικός λαός και σε αυτόν απευθύνουμε την αλληλεγγύη μας. Ελπίζαμε να μη χρειαστεί να ξαναδούμε ποτέ τέτοιες εικόνες.
Η Ουκρανία είναι μια από τις πιο φτωχές χώρες της Ευρώπης και οι κοινωνικές συνθήκες στην επικράτειά της είναι τεταμένες εδώ και χρόνια. Δεν είναι παράξενο που ο εθνικισμός, η μισαλλοδοξία και η αγανάκτηση έχουν βρει εκεί τόσο γερό πάτημα. Ο πόλεμος θα αποδυναμώσει ακόμα περισσότερο την ουκρανική οικονομία, καθώς καταρρέουν οι ξένες επενδύσεις. Εκτιμάται ότι ήδη η χθεσινή επίθεση κατέστρεψε τόσο μεγάλο μέρος των υποδομών, ώστε θα χρειαστεί σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας.
Ο πόλεμος και οι προσφυγικές ροές μέσα στην Ουκρανία και προς τα δυτικά της σύνορα είναι βέβαιο ότι θα αλλάξουν τη χώρα για μεγάλο διάστημα στο μέλλον. Το κατά πόσο θα παραμείνουν ανοιχτά τα σύνορα και θα ανακουφιστεί η ανθρωπιστική συνθήκη με κάθε μέσο εξαρτάται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τα κράτη-μέλη της. Ένας καλός τρόπος για να βοηθήσουμε τους Ουκρανούς να βρουν καταφύγιο στην ΕΕ θα ήταν η εξαίρεσή τους από τη βίζα εισόδου. Θα πρέπει να αρθούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια, όπως στην περίπτωση των πιστοποιητικών εμβολιασμού που αναγνωρίζει η Ευρώπη, καθώς πολλοί Ουκρανοί έχουν εμβολιαστεί με κινεζικά εμβόλια. Η ΕΕ θα πρέπει να ιδρύσει ένα ταμείο που θα υποστηρίζει τα γειτονικά κράτη της Ουκρανίας, τα οποία θα δεχτούν τους πρόσφυγες.
Οι ενέργειες της Ρωσίας θα πρέπει να καταδικαστούν χωρίς δεύτερη σκέψη. Παρ’ όλα αυτά, η κατάσταση είναι σύνθετη και θα ήταν δύσκολο να βρεθούν απλές λύσεις, ώστε να αναγκαστεί να σταματήσει τις εχθροπραξίες η Ρωσία. Σε κάθε περίπτωση, η βία δεν πρέπει να απαντάται με βία – παραείναι επικίνδυνο να τραβήξουμε παραπέρα αυτή την ανεξέλεγκτη κατάσταση. Θα πρέπει να προωθήσουμε αποφασιστικά τις διπλωματικές λύσεις. Οι κυρώσεις μπορεί να βοηθούν ώστε να σταματά η χρηματοδότηση από ορισμένες πηγές, αλλά υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να πλήξουν τα λάθος άτομα –τους φτωχότερους Ρώσους– και, συνεπώς, να τροφοδοτήσουν ακούσια τον εθνικισμό.
Ο δρόμος για την ειρήνη περνά αναγκαστικά από την αναζήτηση λύσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ και με βάση το Χάρτη του. Θα πρέπει να δείξουμε ξεκάθαρα στη Ρωσία ότι η διεθνής κοινότητα καταδικάζει την εισβολή και την παραβίαση της διεθνούς νομοθεσίας. Ωστόσο, θα πρέπει να συνεχίσουμε να αναζητούμε μια λύση στη διαμάχη από κοινού με τη Ρωσία. Σε αυτή την κατεύθυνση, η Δύση θα πρέπει να αναπτύξει μια νέα πολυμερή αρχιτεκτονική ασφαλείας πέρα από το ΝΑΤΟ, καθώς και μια νέα πολιτική ύφεσης στην Ευρώπη, που να περιλαμβάνει την Ουκρανία και όλες τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής.
Ακόμα κι αν ο δρόμος είναι μακρύς, η στρατιωτικοποίηση οδηγεί πάντα σε απώλειες αμάχων. Πράγμα που πρέπει να αποφευχθεί. Χρειάζεται μια ευρεία διεθνής συμμαχία, από κοινού με την κοινωνία των πολιτών και την Αριστερά της Ρωσίας και της Ουκρανίας, που να στέλνει ξεκάθαρα το μήνυμα: Κατεβάστε τα όπλα! Όχι στον πόλεμο!
Η έκβαση της δίκης της Χρυσής Αυγής τον Οκτώβριο του 2020 ολοκλήρωσε τη διαδικασία απονομιμοποίησής της που είχε αρχίσει ήδη, σε επίπεδο κοινωνίας, κάποια χρόνια πριν. Ολόκληρο, σχεδόν, το πολιτικό φάσμα επικρότησε την καταδίκη της και oι πρακτικές της χαρακτηρίστηκαν πλέον εγκληματικές. Ποιά είναι όμως τα ιδεολογικά μοτίβα στα οποία στηρίχθηκε η Χρυσή Αυγή και ως ποιον βαθμό συνεχίζουν να υφίστανται και να αποτυπώνονται στην κοινωνία ακόμη και μετά το πέρας της δικαστικής της καταδίκης; Ποια είναι η αντανάκλαση των ιδεών της στις αντιλήψεις του κοινωνικού συνόλου και ποιες οι ιδεολογικές προσλήψεις τους; Και, τελικά, μέχρι ποιόν βαθμό διαπερνά ο λόγος της άκρας δεξιάς την καθημερινότητα και εμφιλοχωρεί σε στάσεις και απόψεις που σταδιακά κανονικοποιούνται;
Η μελέτη, Η κανονικοποίηση του ακροδεξιού λόγου στην Ελλάδα: Φύλο, ΜΜΕ, Ένοπλες Δυνάμεις, Εκκλησία που πραγματοποιείται από την ομάδα κοινωνικών μελετών DISSENSUS, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, πρόκειται να δημοσιευτεί τον προσεχή Σεπτέμβριο και επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε αυτά ακριβώς τα ερωτήματα. Μεθοδολογικό εργαλείο υπήρξε, μεταξύ άλλων, το ερωτηματολόγιο που παρουσιάζουμε εδώ, τα ευρήματα του οποίου, εστιάζοντας στις Ένοπλες Δυνάμεις, παρέχουν κάποιες πρώτες ενδείξεις σε σχέση με τη διείσδυση ακροδεξιών αντιλήψεων στον καθημερινό λόγο και την ανησυχητική κληρονομιά της Χρυσής Αυγής.
Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να αντλήσετε το ερωτηματολόγιο και να δείτε τη στατιστική ανάλυσή του σε μορφή PDF.
Διαβάστε το κείμενο της Αλίκης Κοσυφολόγου με τίτλο "Συζητώντας για την «ευάλωτη» ισότητα σε καιρούς πανδημίας", το οποίο αποτελεί μια επίκαιρη εισαγωγή στην μελέτη “Women’s Status in a Struggling Greek Economy: The Terrifying Fall of a Society’s progress”, που δημοσιεύτηκε στα αγγλικά τον Φεβρουάριο του 2020 στο πλαίσιο της θεματικής “Feminist Responses against Austerity: How fiscal cost cutting impacts women around Europe” (Rosa Luxemburg Stiftung, 2020). Στόχος των κειμένων αυτών ήταν να συνεισφέρουν σε μια εποικοδομητική κριτική αποτίμηση της συμβολής της «Διακήρυξης του Πεκίνου και της Πλατφόρμας για Δράση» στην προώθηση της ισότητας.
Ένα κείμενο των Τατιάνα Μαυρομάτη και Λώρα Μαραγκουδάκη για τις οικιακές βοηθούς στην Ελλάδα, τον καιρό της πανδημίας.
Μια λεπτομερής ανάλυση των αποτελεσμάτων των εκλογών στο Ελληνικό Κοινοβούλιο το Σεπτέμβριο του 2015 από τον Ανδρέα Καρίτζη.
Μια σύντομη ανάλυση των αποτελεσμάτων των εκλογών στο Ελληνικό Κοινοβούλιο το Σεπτέμβριο του 2015 από τον Ανδρέα Καρίτζη.
Η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων ή αλλιώς TTIP (Transatlantic Trade and Investment Partnership) είναι μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και ελεύθερων επενδύσεων που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο των –μυστικών– διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ. Το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναγνωρίζει τη σημασία της ενασχόλησης με τις λεπτομέρειες και τις επιπτώσεις της συμφωνίας αυτής. Με μια σειρά από εκδηλώσεις (βλ. και εδώ), το Ίδρυμα προσπαθεί να συμβάλει στη δικτύωση των κινημάτων και στο δυνάμωμα της αντίστασης. Η Δώρα Κοτσακά παρακολούθησε τη διημερίδα στην Ιταλία και γράφει μια σύντομη αναφορά.
Στόχος της παρούσας έρευνας είναι να εξηγήσει και να προσφέρει στοιχεία για τη φτώχεια, την ανεργία, την κοινωνική πρόνοια και πολιτική, τις πολιτικές φορολόγησης, το εισόδημα, τους μισθούς, την ανισότητα και άλλους σχετικούς δείκτες, ώστε να υπάρξει βαθύτερη κατανόηση των πρόσφατων εξελίξεων στη χώρα.
Μια μελέτη για το συνδικαλιστικό κίνημα στη σύγχρονη Ελλάδα: τα χαρακτηριστικά του, ο ρόλος των συνδικάτων τα τελευταία χρόνια της κρίσης και των μνημονίων, η εξέλιξή τους και οι διεργασίες στο εσωτερικό τους, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
Καλλιδρομίου 17, 10680 Αθήνα